AYDIN - 25.04.2014 17:28 Cuma
Aydn Adnan Menderes Üniversitesi (ADÜ) Ziraat Fakültesi Öretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Bapnar'n, “Zeytin Sineklerinin Tuzaklarla Kitlesel Yakalanarak Mücadelesi” projesi, Tarmsal Aratrmalar ve Politikalar Gelitirme Genel Müdürlüü (TAGEM) tarafndan desteklenmeye hak kazand. Gelitirdii projeyle ülke ekonomisinde önemli bir yeri olan zeytin üretiminde karlalan en büyük skntlardan birisi olan zeytin sineiyle kimyevi ilaç kullanlmadan mücadele ediliyor.
Zehir içermeyen, zeytin sineini besin kokusu salglayarak cezbeden ve öldüren tuzaklar gelitiren Bapnar, amonyum bileiklerinden oluan bir madde kulland. Bu tuzaklarn üç ay süreyle zeytin sineklerini kendisine çekip öldürdüünü belirten Prof. Dr. Bapnar, “Zeytin yetitiricilii, ülke ekonomisinde oldukça önemli bir yer tutmaktadr. Ülkemizde zeytin üretim deerleri, 2012 yl deerlerine göre 2 milyon tona yakndr. Bu deerler, Türkiye’yi önemli zeytin üreticisi ülkeler snfna sokmaktadr. Zeytin üretiminde büyük sknt yaratan zeytin sineinin, ülkemizde zeytin yetitirilen tüm bölgelerde zararlar görülmektedir. lkbahar sonu ve yaz banda çkan ergin sinekler çiftleerek, diiler yumurtalarn meyve kabuu altna brakr. Her bir dii, bir meyveye bir yumurta brakr. Yüksek popülasyonlarda, bir meyveye farkl diiler tarafndan yedi ile dokuz kadar yumurta braklabilir. Bir dii, ömrü boyunca 200-250 kadar yumurta brakabilir. Yumurtadan çkan larvalar, meyve etinde beslenirler. Üç larva dönemi geçirerek olgun larva haline geldikten sonra meyve içerisinde pupa olur. Son döle ait larvalar, olgun larva döneminde topraa geçerek toprakta pupa olurlar. Ege Bölgesi’nde dört be döl vermektedir. Zarar gören meyveler kurtlanarak yere dümekte ve elde edilen zeytinyann asitliinin yükselmesine ve kalite kaybna yol açmaktadr.” dedi.
Zeytin sineiyle mücadelede kimyevi mücadele denen ilaçl mücadele yapldn, daha önce Edremit Körfezi’nde uçaklarla havadan ilaç atldn kaydeden Bapnar, “Bu durum, geni alanlarn zehirli kimyasallarla bulamas anlamna gelmekteydi. Gda Tarm ve Hayvanclk Bakanl, uçakla ilaçlamalara 2012 ylnda yasaklama getirmitir. Engebeli arazilerde zeytin sineiyle mücadelede yer aletleriyle kimyasal ilaçlarn kullanmnda, uygulamada ve igücünde büyük zorluklar ortaya çkmaktadr. Projedeki çalmalarda, gerek Aydn ilinde gerekse Balkesir'in Edremit ilçesinde yüzde 94 etki düzeylerine ulaan baarl sonuçlar elde edilmitir. Çine ilçesinde 10 bin zeytin aaçlk organik tarm bahçesinde uygulanan tuzaklar sayesinde, buradan elde edilen zeytinyan asitlii yüzde 0.4 düzeylerinde olurken tuzak uygulanmam dier zeytin bahçelerinden elde edilen zeytinyalarnn asitlii yüzde 4 ile 4,5 düzeylerine çkm ve büyük bir kalite kaybna yol açmtr. Zeytin sineine kar gelitirilen bu tuzaklarn üreticimizin hizmetine sokulmasnda çalmalar sona yaklamaktadr. Bu tuzaklar, her aaca bir adet aslarak baarl bir mücadele gerçekletirilmitir. Bu tuzaklarn maliyeti, aaç bana 1 liradr. Böylece üreticilerimize oldukça ekonomik bir mücadele seçenei sunulmu olmaktadr. Gda Tarm ve Hayvanclk Bakanl, bu gibi tuzaklar kullanan zeytin üreticilerine dekar bana 15 lira destekleme primi vermektedir. Bu tuzaklarn da dekara maliyeti 15-20 lira civarnda olduundan üreticiye sfr maliyet getirmektedir.” eklinde konutu.
