Attuda Antik Kenti Turizme Kazandrlacak
Denizli’nin Sarayköy ilçesi Hisar köyündeki antik kent Attuda’da arkeolojik amaçl yüzey çalmalar
tamamland. Fotoraf ve gezi merakllarnn urak mekan olan Hisarköy’ün; antik kent Attuda’da
kaz çalmalarna balanmas durumunda tarihi ve doal güzellikleriyle Türkiye’nin gözde turizm
merkezlerinden birisi olmas bekleniyor.
Denizli Sarayköy’de Karya ve Frigya arasnda bir snr kenti olarak M.Ö. 200 ylnda kurulduu tahmin edilen
Attuda Antik Kentinde, PAÜ Arkeoloji Bölümü Aratrma Görevlisi Dr. Bilge Ylmaz Kolanc bakanlnda 29
kiilik ekip tarafndan yürütülen yüzey aratrmalar tamamland. Kültür ve Turizm Bakanl’nn 2020 ylnda
verdii izinle yaplan ve yaklak 1 ay süren çalmalar sonucunda önemli bulgulara ulald. Aratrma ekibinde,
tarihçi, arkeolog, epigraf, jeolog, biyolog, mimar, jeofizik mühendisi, ressam gibi farkl alanlarda uzman isimler
yer alyor.
Fotoraf ve gezi merakllarnn urak mekan olan eski adyla Attuda yeni adyla Hisarköy, tarihi önemi ve doal
güzellikleri bakmndan irince ile mukayese ediliyor. Ancak henüz turizme hazr olmayan Hisarköy’de motel,
pansiyon, restoran gibi tesislerin eksiklii hissediliyor. Köyü gezmeye gelenler, günlük ihtiyaçlarn köy
kahvesinden ve bakkaldan karlyorlar. Sit alan ilan edilmesi nedeniyle devlet Hisarköy’ü 90’l yllarda yakndaki
baka bir alana tam. Köylülerin büyük bölümü yeni yerleime tanmasna yaklak 40 kii halen eski
Hisarköy’de, yani Attuda’da ikamet ediyor.
Tarihi Kalntlar Köyün Her Yerinde
Sarayköy Babada güzergahnda yüksek rakml yeil bir tepe üzerine kurulmu olan Hisarköy’ü gezdiinizde
adeta zamanda yolculua çkyorsunuz. Tertemiz havas ve doal güzellikleri bir yana; köyün dar sokaklarnda
birçok antik ve yeni dönem eserlere rastlyorsunuz. Helenistik, Roma, Bizans, Selçuklu, Osmanl ve Cumhuriyet
döneminde Hisar’da yaam kesintisiz devam etmi. Bu nedenle de bölgede üst üste birçok arkeolojik katman
birikmi. Zaten eski köy evlerinin duvarlarnda halen Roma sütunlarna, eski yaztlara skça rastlyorsunuz.
Köyün camisindeki musalla ta bile antik roma sütunlarndan yaplm.
Kaz Bakan Dr. Bilge Ylmaz Kolanc Attuda ile ilgili u bilgileri verdi:
“Bölgede ilk etapta yüzey aratrmalarn tamamladk. Çalmalarmzda köy halk da bize çok destek oldu.
Attuda; Afrodisias ile Laodikya’y birbirine balayan yol güzergahnda bir da yerleimi. Hem Karya ve Frigya
bölgelerini birbirinden ayryor, hem de iki bölgeyi birbirine balyor. Stratejik açdan çok önemli bir kent. Roma
imparatoru Agustus döneminde burada yaplama balyor. Roma’nn önemli ailelerinden olan Kaymini sülalesi
burada yaam. Bunlar Bat Anadolu’da önemli siyasi görevlerde bulunmu bir aile. Hem Afrodisias’daki
Afroditte tapnanda rahip ve rahibe olarak görev alyorlar, hem de tapnan hazinesinden sorumlular.
Çevredeki antik kentlere para balayarak yap ina ettirdikleri biliniyor. Attuda’da MÖ 2 yüzylda sikke baslm
olmas kentin ekonomik durumunun iyi olduunu gösteriyor.
Tarihçi Strabon, Attuda’da Menkaru adl tanrya ait bir tapnak ve çok önemli bir tp okulu olduundan
bahsediyor. Menkaru, dönemin sikkeleri üzerindeki at üzerinde binici bir tanr olarak tasvir ediliyor.
Metaradrastos diye çok önemli bir tanrças da var. Metarados Anadolu’da bilinen Kibele’nin yerel bir versiyonu.
ki yannda aslanlaryla birlikte ayakta betimlenen bir tanrça. Tarihi önemi büyük bir yerleim.”
Selçuklu Uç Beyleri Bölgede Haçllarla Savam
Bölgede ayrca bölgeyi Türkletirmek ve Müslümanlatrmak üzere Selçuklu tarafndan bölgeye yerletirilerek
Haçllarla savaa tutuan Selçuklu uç beylerinin mezar ve türbeleri de bulunuyor. Okçu Baba, Çiçekçi Baba,
Mecnun Dede bunlardan bazlar. Günümüzde Hisar’da 300’e yakn köy evi var. Bunlardan 143 tanesi tescil
edilmi. Deirmen, eski köy sinemas, köyün tarihi kahvesi görülebilecek tarihi yaplardan bazlar. Evlerden
bazlarnda halen geleneksel dokuma tezgahlarnda Buldan dokumalar üretiliyor.
Ayrca Buldan Meslek Yüksek Okulu Mimari Restorasyon Bölümü örencileri bitirme projeleri kapsamnda
Attuda’da belirlenen 7 tescilli yapnn röleve ve restorasyon projelerini hazrlyorlar.
Turizmin Gözbebei Olacak
Aslen Hisarköylü olan, ilkokul ve ortaokulu burada bitiren Sarayköy Hisarköy Attuda Turizm Yardmlama ve
Dayanma Dernei Bakan ve Arkeolog Tark Urgan ise, “Hayalimizdeki projeyi gerçekletirirsek, burada kazlar
balarsa Türkiye’de ei benzeri olmayan bir yerleim ortaya çkacak. Köye girdiinizde MÖ 2. Yüzyldan girip
Cumhuriyet döneminden çkp gideceksiniz. Adeta zamanda yolculuk yapacaksnz” dedi.
Hisar Mahalle Muhtar Akn en ise, köyün gençlerinin çalmak amacyla Denizli’ye göç ettiini belirterek,
köyde 55-60 ya üstü emeklilerin kaldn söyledi. Attuda’ya ilginin her geçen gün arttn ifade eden en, “29
Ekim’de yaptmz elence ve enliklerle köyümüzü canlandrdk. Köylüler olarak arkeolojik çalmalar da
destekliyoruz. Buras ehir karmaasndan uzak güzel bir yer. Özellikle yazn gelen geri gitmek istemiyor. Gerekli
çalmalarn yaplarak Hisar’mzn turizme kazandrlmasn istiyoruz” diye konutu.
