Türkiye nüfusunun 2013 ylnda (76 667 864) %49,8’ini kadn nüfus (38 194 504) ve %50,2’sini erkek nüfus (38 473 360) oluturdu. Kadn nüfus belli ya gruplarna göre incelendiinde, kadn nüfusun %24’ünü 0-14 ya grubu, %5’ini 15-17 ya grubu, %11,3’ünü 18-24 ya grubu, %31’ini 25-44 ya grubu, %20’sini 45-64 ya grubu, %7,9’unu 65-84 ya grubu ve %0,8’ini ise 85 ve daha yukar yataki nüfus oluturmaktadr.
Türkiye’de 2013 ylnda erkek nüfusun %69,6’s, kadn nüfusun ise %71’i 18 ve daha yukar yatadr. Kadn nüfus oran, ileri yalara doru erkek nüfus orann geçmektedir. Ya Grubu ve Cinsiyete Göre Nüfus, 2013
Kaynak: TÜK, Adrese Dayal Nüfus Kayt Sistemi (ADNKS), 2013
Okuma yazma bilmeyen kadn nüfus orannn en yüksek olduu il rnak’trTürkiye’de 2012 ylnda okuma yazma bilmeyen erkek nüfus oran %1,4 iken, kadnlarda bu oran %7’dir. Okuma yazma bilmeyen kadn nüfus orannn en yüksek olduu il %18,2 ile rnak olup, erkeklerde bu oran %4,1 ile Mardin ilindedir. Yükseköretim mezunu nüfusun en yüksek olduu il kadnlarda %15,3 ve erkeklerde %19,2 ile Ankara’dr. Yükseköretim mezunu nüfusun en düük olduu il ise kadn nüfusta %2,6 ile Hakkâri, erkek nüfusta %4,7 ile Ar’dr.Türkiye’de ebeveyn izni ile evlenmede yasal alt snr 16 yatrTürkiye’de ebeveyn izni olmadan evlenmede yasal alt snr kadnlarda ve erkeklerde 18 ya, ebeveyn izni ve mahkeme kararyla evlenmede yasal alt snr ise kadnlarda ve erkeklerde 16 yatr. Evlenmede yasal alt ya snr ülkelere göre incelendiinde; ebeveyn izni olmadan evlenmede en düük yasal alt snr kadnlarda ve erkeklerde 12 ya ile Venezüela’da, en yüksek yasal alt snr ise kadnlarda 21 ya ile Bostvana, Msr, erkeklerde ise 22 ya ile Çin’de görülmektedir.
Evlenen çiftlerin %13,7’sinde gelinin ya büyüktürEvliliini 2012 ylnda yapm olan tüm çiftlerin ya fark incelendiinde, Türkiye genelinde resmi nikâhla evlenen çiftlerin %75,2’sinde gelinin ya damadn yandan küçüktür. Çiftlerin %13,7’sinde gelinin ya büyük olup, %8’inde gelin ve damadn ya eittir.
Evlenen çiftler arasnda damadn yann gelinin yandan 11 ya ve daha büyük olduu evliliklerin orannn en yüksek olduu il, %13,3 ile Ardahan’dr. Damat ve gelinin yalarnn eit olduu evliliklerin en yüksek oranda olduu il %10,4 ile Bolu ve Eskiehir olup, gelinin yann büyük olduu evliliklerin orannn en yüksek olduu il ise %21,7 ile Hakkâri’dir.
Kadnlarda ilk evlenme yann en küçük olduu il Nide’dir
Resmi olarak ilk evliliini 2012 ylnda yapm olan kadnlarn ortalama evlenme ya 23,5 iken, bu ya erkeklerde 26,7’dir. lk evlenme yann en yüksek olduu il, erkeklerde (28,7) ve kadnlarda (25,5) Tunceli’dir. lk evlenme yann en düük olduu il ise erkeklerde Afyonkarahisar (24,8), kadnlarda Nide (21,3) ilidir.
Eitim düzeyleri düük olan kadnlarda doum says fazladrNüfus ve Konut Aratrmas (NKA) sonuçlarna göre 2011 ylnda, 15 ve daha yukar yata ve en az bir evlilik yapm okuryazar olmayan kadnlarn %74,9’u 4 ve daha fazla çocuk dourmu iken lise veya dengi okul mezunu kadnlarn %4,8’i 4 ve daha fazla çocuk dourmutur. Yükseköretim mezunlarnn %22,9’u hiç doum yapmazken %1,9’u 4 ve daha fazla çocuk dourmutur.
Canl Doan Çocuk Saysna Göre Okuma Canl Doan Çocuk Saysna Göre Lise veya
Yazma Bilmeyen Kadn Nüfus Oran, 2011 Dengi Okul Mezunu, 2011
Kaynak:
TÜK, Nüfus ve Konut Aratrmas, 2011 Kaynak: TÜK, Nüfus ve Konut Aratrmas, 2011
gücünde olmayan kadnlarn doum says daha fazladrNKA sonuçlarna göre 2011 ylnda, igücündeki kadnlarn %35,6’s, igücünde olmayan kadnlarn %52,8’i 3 ve daha fazla çocuk dourmutur.
Canl Doan Çocuk Saysna Göre gücünde Canl Doan Çocuk Saysna Göre gücünde
Olan Kadn Nüfus Oran, 2011 Olmayan Kadn Nüfus Oran, 2011
Kaynak:
TÜK, Nüfus ve Konut Aratrmas, 2011 Kaynak: TÜK, Nüfus ve Konut Aratrmas, 2011
Doum öncesi bakm alan kadn nüfus oran %97’dirDoum öncesi bakm alan kadn nüfus oran 2002 ylnda %70 iken 2012 ylnda bu oran %97’ye yükselmitir. Benzer ekilde salk personeli tarafndan gerçekletirilen doumlarn oran da art göstererek 2012 ylnda %97 olmutur. Kuzeydou Anadolu (Erzurum, Erzincan, Bayburt, Ar, Kars, Idr, Ardahan) ile Ortadou Anadolu’da (Malatya, Elaz, Bingöl, Tunceli, Van, Mu, Bitlis, Hakkâri) salk personeli tarafndan gerçekletirilen doumlarn tüm doumlar içindeki oran 2012 ylnda %88 olup, bu oran statistiki Bölge Birimleri Snflamas 1. Düzey’e göre en düük oran oldu.
Türkiye’de kadnlarda obezite oran %20,9 iken erkeklerde bu oran %13,7’dirTürkiye’de 2012 ylnda, 15 ve daha yukar yataki nüfusun %17,2’sinin obez olduu gözlendi. Yerleim yeri ve cinsiyete göre obezite oranlar incelendiinde, kentsel yerleim yerlerindeki kadnlarda obezite oran %20,8 iken erkeklerde bu oran %13,3 oldu. Krsal yerleim yerlerindeki kadnlarda ise obezite oran %21,1 iken erkeklerde bu oran %14,8 oldu.
gücüne katlmda kadnlarn oran erkeklerin orannn üçte biridirNKA sonuçlarna göre 2011 ylnda, Türkiye’de 15 ve daha yukar yataki nüfus içerisinde igücüne katlma oran %47,5 olup, bu oran erkeklerde %69,2, kadnlarda ise %25,9 oldu. Avrupa Birlii üyesi ve aday ülkeler arasnda kadnlarn igücüne katlma orannn en düük olduu ülke Türkiye’dir.
Türkiye genelinde igücüne katlma oran cinsiyet ve ya gruplarna göre incelendiinde, tüm ya gruplarnda erkeklerin igücüne katlma oran kadnlara oranla daha yüksektir. gücüne katlma oran erkeklerde en yüksek %95,4 ile 35-39 ya grubunda, kadnlarda ise %38,3 ile 25-29 ya grubundadr.
Kadnlarn igücüne katlma orannn en yüksek olduu il %43,5 ile Artvin olduNKA sonuçlarna göre 2011 ylnda, erkeklerin igücüne katlma orannn en yüksek olduu il Kars (%80,1) olup en düük olduu il ise Karabük (%59,5)’tür. Kadnlarda igücüne katlma orannn en yüksek olduu il Artvin (%43,5) iken en düük olduu il ise rnak (%9,7)’tr.
veren ve kendi hesabna çalan kadn orannn en yüksek olduu il Artvin olduNKA sonuçlarna göre 2011 ylnda, Türkiye genelinde iveren ve kendi hesabna çalan kadn oran %9,9, erkek oran ise %24 olup, iveren ve kendi hesabna çalan kadn orannn en yüksek olduu il %25,5 ile Artvin, en düük olduu il ise %3,9 ile Bingöl oldu.
Ücretsiz aile içisi olarak çalan kadn orannn en düük olduu il stanbul olduÜcretsiz aile içisi olarak çalan kadn oran 2011 ylnda Türkiye genelinde %31,8, erkek oran ise %3,8 olup, ücretsiz aile içisi olarak çalan kadn orannn en yüksek olduu il %79,7 ile Ar, en düük olduu il ise %1,3 ile stanbul oldu.
Erkeklerde bilgisayar kullanm oran %60,2 iken kadnlarda bu oran %39,8 olduBilgisayar ve nternet kullanm oranlar 2013 ylnda 16-74 ya grubundaki erkeklerde srasyla %60,2 ve %59,3 iken, kadnlarda %39,8 ve %38,7 oldu. statistikî Bölge Birimleri Snflamas 1.Düzey’e göre bilgisayar ve nternet kullanmnn kadn ve erkeklerde en yüksek olduu bölge stanbul Bölgesi, en düük olduu bölge ise Ortadou Anadolu Bölgesi (Malatya, Elaz, Bingöl, Tunceli, Van, Mu, Bitlis, Hakkâri) oldu.
Üst düzey kadn yönetici oran %9,3 olduTürkiye’de 2013 ylnda kamusal alanda üst düzey kadn yönetici oran %9,3 oldu. Kadn hâkim oran ise %36,3 oldu. Akademik personel içerisinde kadn profesörlerin oran 2012-2013 öretim yl için %28,1 oldu. Kadn polis oran yllara göre bir deiiklik göstermeyerek 2013 ylnda da %5,5 oldu.
Cinsiyete Göre Seçilmi Mesleklerin Oran, 2013 Kaynak: TÜK, Toplumsal Cinsiyet Göstergeleri Veri Seti, 2013
Kadnlar siyasi alanda erkeklere göre daha az yer almaktadrTürkiye Büyük Millet Meclisi’ndeki kadn milletvekili oran 1935 ylnda %4,5 iken, 2013 ylnda bu oran %14,4'e yükselmitir. Türkiye'de 2013 ylnda kadn bakan says 1 olup, kabine içindeki kadn bakan oran olarak %4’e denk gelmektedir. Ülke karlatrmalarna bakldnda, bu orann en yüksek olduu ülkelerin %52,6 ile Norveç ve %52,2 ile sveç olduu görülmektedir.